05 gru Dieta podczas świąt – strategia i wskazówki
Święta już tuż, tuż. Ten czas może być wyzwaniem dla osób na diecie odchudzającej oraz leczniczej! Moi pacjenci często pytają mnie jak „poradzić sobie” z dietą na święta? Czy na ten czas można zawiesić stosowanie się do dietetycznych zaleceń? Mam tutaj kilka rad.
Święta są co roku…
i warto ten czas wykorzystać do utrwalania dobrych nawyków żywieniowych. Jestem zwolenniczką rozsądnego podejścia do świątecznego jedzenia, czyli na czas świąt polecam moim pacjentom jeść trochę inaczej niż na diecie. Warto utrwalać zwyczaj, że czasami jesz inaczej, nawet mniej zdrowo (i to jest OK). Gdy święta się kończą – wracasz do dietetycznego, zdrowego jedzenia. Jeżeli jesteś na diecie leczniczej, to Twoje „jedzenie inaczej” w święta powinno różnić się, od tego u osoby zdrowej. Możesz otrzymać ode mnie porady i przepisy na polecane dla Ciebie wersje świątecznych potraw (np. o niskim IG, low FODMAP). Uważam, że warto podczas odchudzania, założyć, że czas świąt ma być okresem utrzymywania masy ciała (i nauki jak to robić), a nie diety redukcyjnej i „liczenia kalorii”.
Jakie dobre nawyki możesz utrwalać podczas świąt?
Polecam, aby było to regularne jedzenia posiłków. Świąteczny obiad czy kolację potraktuj jak świąteczny posiłek specjalny. Pozostałe posiłki warto by były utrzymane w dobrym, regularnym rytmie (np. ok. 3-4 godziny). Dodatkowo ważne by miały dobry skład (zarówno jakościowo, jak i ilościowo – wg zaleceń dietetycznych). W ramach posiłku specjalnego – staraj się nie przejeść. Odradzam jedzenie małych przekąsek cały czas, podczas świątecznego posiłku – zjedz 1 lub 2 razy, tak by poczuć lekką sytość. Pamiętaj, że więcej kalorii możesz sobie dostarczyć, gdy ciągle coś podjadasz, niż gdy jesz świadomie konkretny, złożony posiłek. Pomiędzy warto pić wodę, niesłodką herbatę czy kawę. Polecam, w ramach specjalnego posiłku zjadać, to co jest charakterystyczne dla świąt (w różnych regionach Polski i rodzinach mogą być to zupełnie inne rzeczy), a nie np. cukierki czekoladowe czy słodzone napoje.
A co z aktywnością podczas Świąt?
Jeżeli masz taką możliwość, polecam trening lub przynajmniej spacer. Już samo odejście od stołu zmniejsza ryzyko nadmiarowego jedzenia. Jeżeli nie uda Ci się zrealizować treningów w czasie Świąt – zwiększ ich częstotliwość po świętach. Odradzam natomiast znaczne zmniejszanie ilości jedzenia po świętach, względem ustalonego planu (szczególnie, gdy jesteś na diecie redukcyjnej, ta bowiem ma już i tak mniej energii niż potrzebujesz). Łatwo wtedy o niedobory, uczucie głodu i komplikacje z tego powodu. Jeżeli rzeczywiście masz po świętach mniejszy apetyt – posłuchaj swojego organizmu.
Wiaderko sałatki jarzynowej i pierogi dla pułku wojska
zostały Ci po świętach i nie wiesz, co z nimi zrobić? Obawiasz się, że jeszcze przez tydzień będziesz dojadać świąteczne smakołyki? Dobrze jest wcześniej zaplanować ilość jedzenia i jeżeli zapraszasz rodzinę czy znajomych ustalcie wspólnie, co każdy ze sobą przyniesie. Zaopatrz się w pojemniczki, do których poporcjujesz jedzenie i rozdasz je gościom. Część możesz zamrozić. W wielu miastach świeże jedzenie możesz oddać do jadłodzielni. W Krakowie adresy i godziny otwarcia takich miejsc znajdziesz tutaj Foodsharing Kraków
Dietetyczne modyfikacje świątecznego menu
Oto kilka pomysłów na odjęcie kalorii lub dodanie wartości odżywczych potrawom świątecznym:
– zamiast ryby w panierce – ryba pieczona z warzywami (ryba „po grecku”)
– niewielka ilość oleju do pierogów
– przygotowanie surówki z sosem winegret – by zjeść ją do ryby, pierogów
– przygotowanie sałatki jarzynowej pół na pół z majonezem i jogurtem naturalnym (lub odtłuszczonym greckim)
– niepodawania słodkich, gazowanych napojów – zamiast nich woda i 100% soki owocowe
– przygotowania ciast z dodatkiem zdrowych składników: owoców świeżych i suszonych, orzechów
– przygotowanie dietetycznych wypieków (zamiast lub obok tradycyjnych) np. fit sernik (zamiast malin na wierzch możesz użyć roztopionej gorzkiej czekolady 70% oraz soku i skórki z pomarańczy do aromatyzowania ciasta), ciasteczka z ciecierzycy z gorzką czekoladą
– podanie świeżych owoców np. mandarynek, winogron.
Podsumowanie
W 10 punktach najważniejsze zasady jak przetrwać święta na diecie (i nie przytyć):
1. W święta możesz pozwolić sobie na inny sposób jedzenia niż w czasie diety odchudzającej, czy leczniczej.
2. Staraj się jadać regularnie dietetyczne posiłki, poza posiłkiem świątecznym.
3. Unikaj przejadania się podczas świątecznego obiadu / kolacji.
4. Zjedz 1-2 razy w ramach świątecznego posiłku. Unikaj ciągłego podjadania małych przekąsek.
5. Nie zapominaj o piciu niesłodkich płynów.
6. W ramach „jedzenia inaczej” lepiej wybierz typowo świąteczne jedzenie.
7. Staraj się przygotować odpowiednią ilość jedzenia – by nie zostało go zbyt dużo po świętach.
8. To, co zostanie, rozdaj rodzinie i znajomym, zamroź lub oddaj do jadłodzielni.
9. Idź na spacer lub zrób trening, jeżeli masz taką możliwość.
10. Postaraj się przygotować dietetyczne modyfikacje świątecznego menu (patrz wyżej).
Uwaga! Jeżeli chorujesz na jakąś chorobę przewlekłą, która wyklucza jedzenie określonych produktów, nie rób odstępstw w święta, a modyfikacje. Ustal z dietetykiem / lekarzem, na co możesz sobie wtedy pozwolić.